Opis gwintu
Gwint – geometria opisana krzywą równi pochyłej nawiniętej na walec o kącie wzniosu γ. Skokiem gwintu nazywamy odległość między odpowiadającymi sobie punktami tego samego zwoju, mierzoną w osi walca.
Ponadto gwint może być lewo lub prawo skrętny a niektóre śruby mogą być jedno zwojowe i z większą liczbą zwojów nawiniętych na walec.
Rysunek przedstawiający gwint metryczny normalny
P – podziałka
H – Wysokość trójkąta
Średnice śruby
d – nominalna średnica zewnętrzna
d1 – nominalna średnica wewnętrzna
d2 – nominalna średnica podziałowa
d3- średnica rdzenia śruby
Średnice nakrętki
D – nominalna średnica zewnętrzna
D1 – nominalna średnica wewnętrzna
D2 – nominalna średnica podziałowa
Przykłady tolerancji wykonania gwintów zewnętrznych:
| Klasa gwintów | Gwinty zewnętrzne | |||||||||
| S | N | L | ||||||||
| Dokładna | 3h4h | 4g | 4h | 5h4h | ||||||
| Średnio dokładna | 5g6g | 5h6h | 6d | 6e | 6f | 6g | 6h | 7e6e | 7g6g | 7h6h |
| Zgrubna | 8g | 8h | 9g8g | |||||||
Przykłady tolerancji wykonania gwintów wewnętrznych:
| Klasa gwintów | Gwinty wewnętrzne | |||||
| S | N | L | ||||
| Dokładna | 4H | 4H5H/5H | 6H | |||
| Średnio dokładna | 5G | 5H | 6G | 6H | 7G | 7H |
| Zgrubna | 7G | 7H | 8G | 8H | ||
Rodzaje gwintów
| Nazwa gwintu | Parametry w oznaczeniu | Przykłady |
| Metryczny | Średnica zewnętrzna | M6 |
| Metryczny drobnozwojny | Średnica zewnętrzna x skok | M80x3 |
| Calowy (Whitwortha) | Średnica zewnętrzna | 3/4” |
| Calowy drobnozwojny | Średnica zewnętrzna x skok | W80x1/6” |
| Rurowy (zewnętrzny) | Średnica przelotu | R3” |
| Rurowy (wewnętrzny) | Średnica przelotu | G1/2” |
| Trapezowy symetryczny | Średnica zewnętrzna x skok | Tr24x5 |
| Trapezowy niesymetryczny | Średnica zewnętrzna x skok | S22x6 |
| Trapezowy niesymetryczny 45° | Średnica zewnętrzna x skok | S45°48×8 |
| Okrągły | Średnica zewnętrzna x skok | Rd32x1/2” |
| Stożkowy calowy (Briggsa) | Średnica zewnętrzna | StB1” |
| Stożkowy metryczny | Średnica zewnętrzna x skok | StM6x1 |
| Edisona | Średnica zewnętrzna | E27 |
| Edisona metryczna | Średnica zewnętrzna | Em16 |
| Do rurek pancernych | Liczba skoków gwintu na 1 cal | P16 |
| Do połączeń klosza z korpusem oprawy oświetleniowej | Średnica zewnętrzna | A84,5 |
| Rowerowy | Średnica zewnętrzna | Rw9,5 |
| Do zaworów do dętek | Średnica zewnętrzna | Gz10,3 |
Źródło:
1. J.Dietrych, Podstawy Konstrukcji Maszyn I, Wydawnictwo Naukowo Techniczne – Warszawa
2. Mały poradnik mechanika, Nauki matematyczno- fizyczne i ogólnotechniczne, Wydawnictwo Naukowo Techniczne – Warszawa, 1969